Luận ngũ hành màu mạng gà đá sinh, khắc là bài học thứ 2 sau khi đã hiểu được kinh kê. Biết ngũ hành và nắm rõ được màu sắc lông tương ứng với màu mạng gà. Thì kế đến là phải hiểu tiếp cách luận ngũ hành: tương sinh, tức khắc. Tức là các yếu tố ngũ hành có mối quan hệ như thế nào. Từ đó mới có thể luận xem là màu lông, màu mạng của gà có tác động qua lại lẫn nhau như thế nào để cáp độ thắng.
Cách luận ngũ hành
Ngũ hành tương sinh: đồng nghĩa với việc hành này hỗ trợ hoặc giúp đỡ cho hành kia. Phong thuỷ gọi là hành này sinh ra hành kia.
- Kim sinh Thuỷ
- Mộc sinh Hoả
- Thuỷ sinh Mộc
- Hỏa sinh Thổ
- Thổ sinh Kim
Ngũ hành tương khắc: ngược lại với tương sinh, tương khắc chính là việc một hành cản trở hành còn lại, hoặc khắc chế chúng.
- Kim khắc Mộc
- Mộc khắc Thổ
- Thuỷ khắc hoả
- Hoả khắc Kim
- Thổ khắc Thuỷ
Tương hoà: hiểu là 2 hành bình hoà hoặc đồng hành. Cả 2 hành không tác động lên nhau, chúng giống nhau.
- Kim tương hoà Kim
- Mộc đồng hành Mộc
- Thuỷ đồng hành Thuỷ
- Hoả tương hoà Hoả
- Thổ đồng hành Thổ
Tương thừa: cái này gần giống với tương khắc nhưng đi kèm mức độ mạnh hơn. Ví dụ như Hỏa khắc Kim nhưng Hoả lại mạnh hơn Kim quá nhiều hoặc Kim lại quá yếu hơn Hoả thì lúc này sẽ được xếp vào trường hợp Hoả thừa Kim.
Tương vũ: nghĩa của tương vũ thì ngược với tương thừa, phong thuỷ gọi là “khinh nhờn”. Ví dụ như Mộc khắc Thổ nhưng Thổ lại quá mạnh hoặc Mộc quá yếu không thể khắc được thì được xếp vào Mộc vũ Thổ.
Luận ngũ hành nhập – xuất
Trong tương sinh và tương khắc lại được chia thành nhập – xuất.
Tương sinh có sinh nhập và sinh xuất. Nếu nói theo khái niệm phong thuỷ sẽ dễ hiểu hơn. Kim sinh Thuỷ, lúc này Kim sẽ sinh xuất, do phải dùng sức để sinh Thuỷ. Còn hành Thuỷ lúc này được sinh, bổ sung thêm sức mạnh nên được gọi là sinh nhập.
Tương khắc cũng được chia thành khắc xuất và khắc nhập. Khi Thuỷ khắc Hoả thì Thuỷ là hành khắc xuất, Hoả bị Thuỷ khắc nên khắc nhập.
Trọng sinh và trọng khắc: một số ít sư kê mới hiểu về trọng sinh và trọng khắc. Điều này cũng đóng vai trò trong việc nhìn nhận màu mạng gà. Trọng sinh tức là tại thời điểm mà hành sinh yếu hơn hành được sinh. Ví dụ như Thuỷ sinh Mộc nhưng Thuỷ lại yếu hơn dẫn đến sinh không nổi Mộc thì gọi là trọng sinh. Lúc này dù được sinh nhưng Mộc không hề được bổ sung thêm sức mạnh.
Trọng khắc như là Hoả khắc Kim nhưng thời điểm Hoả quá yếu không thể khắc nổi Kim. Chính mình không thể khắc được nên sẽ bị khắc ngược lại gọi là trọng khắc.
Ngũ hành sinh khắc luận thắng thua gà đá
Căn cứ theo bảng trên có nguồn gốc từ Kê Kinh có thể thấy cách nhận định thắng thua theo màu mạng gà đá như sau:
- Gà Nhạn (đại điện cho hành Kim): ăn gà ó vàng và xám nhưng sẽ thua gà ô, gà điều.
- Gà Xám (đại diện cho hành Mộc): ăn được gà ô, ó vàng nhưng thua giống điều, nhạn.
- Gà Ô (đại diện cho hành Thuỷ) có lợi thế ăn được gà nhạn, gà điều nhưng sẽ chịu thua trước gà xám và ó vàng.
- Gà Điều (đại diện cho hành Hoả) lợi thế ăn được gà xám, nhạn nhưng lại thua dòng gà ô và ó vàng.
- Gà ó vàng (đại diện cho hành Thổ) ăn được điều và gà ô nhưng sẽ thua nhạn và gà xám.
Anh em chỉ cần ghi nhớ bảng trên là có thể đem gà đi đá hiệu quả, tăng cao khả năng giành chiến thắng.
Luận ngũ hành màu mạng gà đá
Để luận thắng thua có thể hiểu nhanh nhất theo các chiều hướng sau:
- Quan hệ tương khắc: Nếu chiến kê ta khắc được gà đối phương thì ta thắng đối thủ thua. Ngược lại đối thủ khắc ta thì đối thủ thắng. Theo kiến giải tức là khắc xuất sẽ ăn được khắc nhập.
- Quan hệ tương sinh: Có phần khó hiểu hơn nhưng bạn có thể luận theo cách là nếu như đối thủ sinh bạn thì đối thủ sẽ bị yếu xuống. Như vậy bạn sẽ có lợi thế và giành chiến thắng. Cho nên nếu như màu mạng gà đá của bạn sinh đối thủ thì bạn thua, còn màu lông gà đá của đối thủ sinh bạn thì bạn thắng. Theo kiến giải tức là sinh nhập thắng sinh xuất.
Nhận định Kinh Kê về thắng thua
Kỳ thực không có quan điểm, nhận định nào về việc thắng thua đá gà qua màu mạng trong Kê kinh. Chỉ là việc luận tương sinh tương khắc thắng thua dựa trên phong thuỷ từ cổ chí kim, lẫn cách bố trí các loại gà đá theo từng ngũ hành mà kinh kê đã ghi lại.
Phần nhiều các sách bàn về gà chọi nói chung hiện nay thường không nói về việc thắng thua khi đem gà đi đá. Kiểu như đem gà đá thomo trực tiếp thì nuôi chiến kê màu gì dễ ăn. Chỉ đơn thuần dùng màu sắc nhầm lai tạo. Ví như gà trống gà mái trước khi đỗ phải chọn con hợp cách với nhau thì lai mới tạo nên con hay được. Tức là đung gà đá tương sinh hỗ trợ sẽ tạo ra được chiến kê đời kế tiếp mạnh mẽ hơn hẳn.
Xem tiếp phần 3 của bài viết: Học viện Kinh Kê phần 3: Ngũ hành sinh khắc theo tứ thời
